Η υλική μητρότητα

Ο τίτλος Μa του έργου που θα παρουσιαστεί στην Ελευσίνα έχει διττή σημασία: το «μα/ma» είναι αντιθε-

τικός σύνδεσμος που σημαίνει τόσο στα ιταλικά όσο και στα ελληνικά «αλλά», «όμως», «ωστόσο», επιτρέπο-

ντας να παρεισφρήσει το δίλημμα και η αμφιβολία. Συγχρόνως «μα» είναι η πρώτη συλλαβή που προφέρει το

νεογέννητο μέχρι να σχηματιστεί η λέξη «μαμά», δηλώνοντας ένα εκφραστικό φάσμα εκτός έναρθρου λόγου

(ά-λογον), τουτέστιν έξω από την προκαθορισμένη ανάγνωση του κόσμου. Η έννοια της μητέρας συνδέεται με

τη χθόνια θρησκεία και κυρίως με τη θεά Δήμητρα, την προστάτιδα των Ελευσινίων Μυστηρίων. Το όνομα της

Δήμητρας παραπέμπει στον συμβολισμό της γης ως μητέρας (Δη-μήτηρ = Γη μήτηρ) και της προσδίδει υλική

υπόσταση (mater-materia). Όπως διατυπώνει ο Bachofen στην πραγματεία Η Μητριαρχία (Il Matriarcato), ένα έργο για τις αρχαίες τελετουργίες και ειδικότερα για τα Ελευσίνια Μυστήρια, το οποίο έχει ασκήσει καθοριστική

επίδραση στη σκέψη του Castellucci, «η υλική μητρότητα αποκαλύπτεται στην ιδέα ενός υλικού υψηλής διαλογής, τουτέστιν στον αρχαιότατο φυσικό νόμο, ius naturale». Με την επικράτηση της πατριαρχίας η φυσική τάξη των πραγμάτων ανατρέπεται. Στο Μa ο Castellucci διερευνά την «ύλη» που προϋπήρχε αυτής της ανατροπής.

Απόσπασμα από το:

Έλενα Παπαλεξίου, "Romeo Castellucci: Προς Ελευσίνα", έντυπο πρόγραμμα της παράστασης Μα, Ελευσίνα: 2023 Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, 2023, 6 & 7.